حق تأهل چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟
حق تأهل یکی از مزایای قانونی است که بر اساس قانون کار ایران به کارگران متأهل تعلق می‌گیرد. این حق به منظور حمایت مالی از کارگرانی که ازدواج کرده‌اند پرداخت می‌شود و مبلغ آن هر سال توسط شورای عالی کار در بخشنامه مزد اعلام می‌شود. در سال ۱۴۰۴، حق تأهل برای تمامی کارگران مشمول قانون کار تعیین و ابلاغ شده است.
حق تأهل در قانون کار
مطابق ماده ۸۶ قانون تأمین اجتماعی و بخشنامه مزد شورای عالی کار، کارفرمایان موظف‌اند به کارگرانی که دارای همسر دائم هستند، مبلغی به عنوان حق تاهل پرداخت کنند.
این مبلغ صرف‌نظر از میزان سابقه کار یا نوع قرارداد (دائم یا موقت) به کارگر تعلق می‌گیرد.
مبلغ حق تأهل در سال ۱۴۰۴
بر اساس مصوبه شورای عالی کار در اسفند ۱۴۰۳، مبلغ حق تاهل سال ۱۴۰۴ به شرح زیر است:
-
حق تاهل ماهانه: ۵,۰۰۰,۰۰۰ ریال (۵۰۰ هزار تومان)
-
این مبلغ به صورت ثابت و ماهانه به حقوق کارگر اضافه می‌شود.
-
مشمول بیمه و مالیات است و مانند سایر مزایای مزدی در فیش حقوقی ثبت می‌شود.
شرایط دریافت حق تأهل
برای اینکه کارگر مشمول دریافت حق تاهل شود، باید شرایط زیر را داشته باشد:
-
داشتن عقد دائم ثبت‌شده در دفاتر رسمی
-
ثبت اطلاعات همسر در لیست بیمه تأمین اجتماعی
-
اشتغال به کار تحت پوشش قانون کار
-
عدم دریافت همزمان این مزایا از محل دیگر (در صورت داشتن شغل دوم، فقط یک بار پرداخت می‌شود)
تفاوت حق تاهل با حق اولاد
بعضی کارگران حق تاهل را با حق اولاد اشتباه می‌گیرند.
-
حق تاهل: به خاطر داشتن همسر دائم پرداخت می‌شود.
-
حق اولاد: بابت داشتن فرزند و با شرایط خاص (حداقل ۷۲۰ روز سابقه بیمه) پرداخت می‌شود.
حق تاهل برای کارگران زن
بر اساس قانون، حق تاهل به کارگر متأهل (زن یا مرد) تعلق می‌گیرد. اما در عمل، بسیاری از کارفرمایان این حق را فقط به مردان متأهل پرداخت می‌کنند، مگر اینکه زن کارگر، سرپرست خانوار باشد یا همسرش شاغل نباشد.
محاسبه حق تاهل در حقوق و دستمزد
فرض کنید حقوق پایه یک کارگر در سال ۱۴۰۴ برابر با ۱۰,۳۹۰,۹۶۸ تومان باشد. با اضافه کردن حق تاهل (۵۰۰ هزار تومان)، دریافتی ناخالص افزایش می‌یابد.
فرمول محاسبه:
حقوق پایه + حق مسکن + بن خواروبار + پایه سنوات + حق تاهل ( + حق اولاد در صورت داشتن فرزند)
نکات مهم درباره حق تاهل
-
این حق باید هر ماه به صورت ثابت پرداخت شود.
-
کارفرما نمی‌تواند این مبلغ را حذف یا کاهش دهد مگر با تغییر مصوبه شورای عالی کار.
-
در محاسبه عیدی و سنوات پایان کار، حق تاهل نیز لحاظ می‌شود.
جمع‌بندی
حق تاهل یکی از مزایای مهم و ثابت قانون کار است که به کارگران متأهل تعلق می‌گیرد. در سال ۱۴۰۴، مبلغ این حق ۵۰۰ هزار تومان در ماه تعیین شده و به همراه سایر مزایا مانند حق مسکن، بن خواربار و پایه سنوات، بخشی از حقوق کارگر را تشکیل می‌دهد.